|
Reykjavík 15. nóvember 2007
Efni:
Aðgreining gangandi og hjólandi vegfarenda á
göngustígum (gangstéttum) með óbrotinni línu. ("1+2
stígar")
Á árunum 1994-95 var sú ákvörðun tekin hjá Umferðarnefnd
Reykjavíkur í samráði við dómsmálaráðuneytið að merkja
hjólarein á göngustígum, svo að til urðu svokallaðir
"1+2 – stígar". Rökin fyrir þessari ákvörðun voru þau,
að í ljósi þess að hjólreiðamenn ættu að hjóla í
einfaldri röð á akbrautum þætti eðlilegt að þeir gerðu
það líka á göngustígum borgarinnar.
Fljótlega kom í ljós, að hjólarein á göngustígum bætti
ekki umferðaröryggi, þó að merkt væri sem slík.
Hinn 30. október 2003 báðu Landssamtök hjólreiðamanna
(LHM) dómsmálaráðuneytið um opinberar umferðarreglur á
þessum 1+2 - stígum svo að réttarstaða vegfarenda væri
skýr. Dómsmálaráðuneytið vísaði því máli frá sér með
fáum orðum í bréfi og kvað málið vera á ábyrgð
Reykjavíkurborgar.
Í framhaldi þessarar afgreiðslu ráðuneytis dómsmála fóru
LHM fram á það í tölvupósti við Reykjavíkurborg, að
settar yrðu skýrar opinberar umferðarreglur á
göngustígum borgarinnar.
Reykjavíkurborg lét ekki svo lítið að svara erindinu.
Eftir að LHM ræddu málin nánar innan samtakanna var gerð
athugasemd við Umferðaröryggisáætlun eins og fram kemur
á vefslóðinni
http://www.islandia.is/lhm/BrefLHM/2004/athumferd.htm
Þar kemur fram sú skoðun samtakanna, að besta lausnin
væri sú að sleppa því með öllu að skipta 1+2 – stígum
milli hjólreiðafólks og gangandi fólks, þar sem breidd
stíganna væri ónóg og byði ekki upp á skiptingu þeirra
milli gangandi og hjólandi vegfarenda.
Landssamtökin báru þetta mál upp á fundi með
forsvarsmönnum Framkvæmdasviðs borgarinnar 16. desember
2006 og afhentu þá ofangreinda “Athugasemd við
umferðaröryggisáætlun”.
Ekki hefur enn borist svar við athugasemd
Landssamtakanna fremur en áður.
Reykjavíkurborg virðist svo endanlega hafa daufheyrst
við beiðni Landssamtakanna með því að endurmerkja alla
1+2 - stíga borgarinnar fyrir síðustu Samgönguviku auk
þess sem nokkrir fleiri göngustígar voru merktir til
viðbótar og gerðir þar með að 1+2 – stígum
Óljósar umferðarreglur = minnkað umferðaröryggi
Erfitt er að framfylgja hefðbundnum umferðarreglum á
göngustígum þar sem eru margs kyns vegfarendur: Hundar,
lausir og í bandi, göngufólk, hlauparar, skokkarar,
börn, eldri borgarar, fólk með barnavagna, á línuskautum
og á reiðhjólum. Reynsla sýnir, að einungis lítill
hluti allra notenda göngustíganna hugsa um hraðari
umferð en umferð gangandi vegfarenda. Hraði
umferðarinnar er hins vegar, eins og að líkum lætur,
mismikill. Reynslan hefur því líka sýnt að 1+2 - stígar
hafa ekki bætt öryggi vegfarenda, því að á þeim ríkja
almennt ekki neinar almennar eða skýrar umferðarreglur.
Dæmi um óskráðar umferðarreglur á göngustígum
borgarinnar:
# Þegar hjólarein er ekki afmörkuð á göngustíg ríkir
hefðbundin hægriregla og varúðarregla (eins og á
akvegum).
# Ef hjólareinin er vinstra megin í ferðastefnu þarf að
taka fram úr hægra megin en vinstra megin ef gangandi
vegfaranda er mætt. Hjólreiðamenn geta ekki mæst á
hjólareininni. Ef hjólreiðamaður mætir eða fer fram úr
öðrum hjólreiðamanni þarf hann að víkja til hægri út á
göngustíginn sem skapar óvissa réttarstöðu fyrir
hjólreiðamanninn ef slys verða.
# Þegar hjólareinin er hægra megin í ferðastefnu þá á
hjólreiðamaður ekki að víkja fyrir umferð sem kemur á
móti, heldur halda sig sem lengst til hægri á stígnum.
Hann þarf hins vegar að víkja til vinstri út á
göngustíginn þegar taka þarf fram úr öðrum
hjólreiðamanni.
# Á sama stígnum getur hjólareinin stundum verið hægra
megin og stundum vinstra megin og þess á milli er engin
hjólarein eins og sjá má á Fossvogsstígnum. Ástandið
getur því verið mjög ruglingslegt eða valdið
öryggisleysi og sérstaklega meðan ekki hafa verið gefnar
út neinar sérstakar umferðarreglur á stígum sem þessum.
# Á öðrum stígum getur hjólareinin birst og horfið eins
og meðfram Sæbrautinni. Hjólreiðamenn þurfa því ýmist
að fara fram úr gangandi eða hjólandi vinstra- eða hægra
megin, allt eftir því hvort línan er til staðar eða
ekki. Þá er heldur ekki sama hvort gangandi eða
hjólandi umferð er mætt.
# Þegar snjór liggur yfir stígum og merkingar huldar,
ríkja óljósar umferðarreglur, enda ekki venjan að þar
ríki staðfestar umferðarreglur. Þeir sem muna hvorum
megin hjólareinin er gætu verið á “röngum” stað í huga
þessa hjólreiðamanns sem þeir mæta og ætlar að fylga
hægri reglunni.
# Svo að vægt sé til orða tekið orkar það tvímælis að
merkja aðskilnaðarlínu með óbrotinni línu því að ljóst
er, að tveir hjólreiðamenn geta ekki mæst á því þrönga
svæði sem þeim er úthlutað. Það er lögbrot að fara
yfir óbrotna linu.
# Ef slys verður, er skaðabótaskylda afar óljós og hætta
á að hún verði dæmd eftir mismunandi sjónarmiðum þeirra,
sem um málið fjalla. Tryggingafélög dæma alltaf fyrst –
væntanlega oftar en ekki sér í hag
# Þau sveitafélög sem merkt hafa stíga með 1+2 - línu
hafa aldrei gefið út sérstakar umferðarreglur sem gilda
á þessum stígum. Þau hafa hvorki haft umferðaröryggi í
huga né heldur haft samráð við hagsmunaðaila.
Leiðir til að bæta umferðaröryggi vegfarenda á
göngustígum
Landssamtök hjólreiðamanna krefjast þess að 1+2 -
göngustígar verði lagðir niður og málað verði yfir þær
aðgreiningarlinur, sem nú eru á stígum borgarinnar.
Mikilvægt er, að borgin lýsi því yfir og auglýsi með
áberandi hætti að á stígunum ríki hefðbundin hægriregla
fyrir alla umferð, á meðan ekki hafa verið lagðar
sérstakar hjólreiðabrautir, enda er ljóst, að þar munu
líka gilda almennar umferðarreglur.
Bréf þetta er sent á eftirtalda aðila:
Framkvæmdasvið:
fs@reykjavik.is
Hrólf Jónsson sviðstjóra Framkvæmdasviðs
Ólaf Bjarnason aðstoðarsviðstjóra
Sighvat Arnarsson skrifstofustjóra
Umhverfissvið:
umhverfissvid@reykjavik.is
Orri Sigurðsson sviðsstjóri
|
