Reykjavík 1. mars 2007
Umsögn um
Samgönguáætlun 2007-2010
Í þessari umsögn verður einungis fjallað um þá leiðu staðreynd,
að hjólreiðar virðast ekki vera nefndar á nafn í umræddri
Samgönguáætlun (SGÁ).
Landssamtök hjólreiðamanna harma, að umsögn samtakanna um
umhverfismat samgönguáætlunar, sem send var hlutaðeigandi undir
lok nóvember 2006, skuli ekki hafa komist til skila í þá gerð
Samgönguáætlunar 2007-2010, sem nú liggur fyrir.
Auk umsagnar Landssamtaka hjólreiðamanna bentu umsagnir
Reykjavíkurborgar, Lýðheilsustöðvar og Landverndar um
umhverfismat SGÁ allar á nauðsyn þess að auka bæri vægi
hjólreiða í áætluninni.
Það er löngu tímabært og mjög mikilvægt, að Samgönguáætlun nái
til allra þeirra samgangna, sem eiga samleið á vegum, sem
Samgönguáætlunin nær til. Það virðist sífellt þurfa að minna á,
að reiðhjól eru farartæki, sem lúta umferðarlögum á akvegum í
umsjá Vegagerðar og samgönguráðuneytis. Allt tal um
umferðaröryggi, án þess að taka tillit til hjólreiðafólks, er
vægast sagt mjög ófaglegt og hættulegt. Þannig vinnubrögð ganga
ekki í samgönguáætlun, sem gerð er til nútíðar og framtíðar, að
láta sem reiðhjól séu ekki til sem samgöngutæki, hugsanlega
aðeins vegna þess, að þau eru ekki vélknúin. Það þarf væntanlega
ekki að taka fram, að Landssamtök hjólreiðamanna líta ekki svo
á, að reiðhjól komi í stað vélknúinna ökutækja.
Í 1.3 málsgrein á bls. 2 og 1.1.3 málsgrein á bls. 57 um
“markmið umhverfislega sjálfbærra samgangna” er ekki minnst á
hjólreiðar. Þessar greinar ná aðeins til vélknúinna farartækja.
Ekki er sýnilegt, að rannsóknir eigi að fara fram á gildistíma
samgönguáætlunarinnar. Þó er ljós þörfin og mikilvægt er að
hefja þegar í sumar sjálfvirka talningu á umferð og könnun á
ferðavenjum hjólreiðafólks svo að mælanlegur árangur verði
sýnilegur, þegar stjórnvöld hefja raunverulegar samgöngubætur í
þéttbýli. Um leið og aðstaða til hjólreiða verður bætt, svo að
almenningur fái þá tilfinningu, að umferð reiðhjóla sé
hættulítil eða hættulaus, munu hjólreiðar aukast í umferðinni.
Það þarf liklega ekki að minna á það enn og aftur, að hjólreiðar
eru afar arðbærar sé litið til umhverfis, náttúru, heilbrigði og
almenns kostnaðar í samgöngumálum, eins og m.a. skýrsla Norræna
ráðherranefndarinnar “CBA
of Cycling” sýnir.
Landssamtök hjólreiðamanna leggja til með hliðsjón af
framansögðu, að Samgönguáætlun 2007-2010 fái viðauka, sem
sérstaklega taki á brýnustu þörfum hjólreiðafólks og þar með
sjálfbærum samgöngum.
Mikilvægustu þarfir eru þessar:
1. Nú þegar þarf að skipa starfshóp, sem vinni að bættum
samgöngum hjólreiðafólks. Hópurinn hafi það verkefni að
endurskoða hönnun umferðarmannvirkja með tilliti til þess að
gera hjólreiðabrautir að raunhæfum og samkeppnishæfum kosti í
samgöngum. Hópurinn þarf einnig að endurskoða umferðarlög sem
varða samskipti akandi, hjólandi og gangandi vegfarenda. Þá þarf
hópurinn að sjá um útgáfu handbókar í anda þess, sem öll
nágrannalönd okkar hafa gert, t.d.:
- í Danmörku:
Idékatalog for cykeltrafik. Einnig fáanleg á ensku.
Collection of Cycle Concepts.
- í Noregi:
Nasjonal Sykkelstrategi, og í enskri útgáfu: National
Cycling Strategy.
- í Þýskalandi:
Nationaler Radverkehrsplan
- í Bretlandi:
Bretland: Department for Transport - National cycling strategy
Starfshópurinn þarf að fylgja því eftir, að rétt sé staðið að
framkvæmdum þar sem hjólreiðabrautir koma við sögu
Í starfshópnum ættu að sitja fulltrúar frá samgönguráðuneyti,
Vegagerðinni, sveitarfélögum og Landssamtökum hjólreiðamanna.
Einnig mætti að skoða hvort Landvernd, umhverfisráðuneyti og
heilbrigðisráðuneyti ættu ekki að eiga fulltrúa í starfshópnum.
Starfshópurinn þarf að hefja störf fyrir áramót 2007-2008
2. Fella verður niður tolla af reiðhjólum og fylgihlutum
eigi síðar en ári eftir gildistöku Samgönguáætlunar 2007-2010.
3. Telja má nauðsynlegt að samgönguráðuneytið sem og
Vegagerðin sæki sér fræðslu um gerð hjólreiðabrauta til
nágrannalanda okkar. Mælst er til þess, að horft verði til
Hollands í þeim efnum, þar sem þeir standa öðrum þjóðum framar í
gerð hjólreiðabrauta.
Má þar nefna CROW,
SWOV og
KpVV
4. Þegar á þessu ári, 2007, verði leitað allra leiða til
að skapa skattalega hagræðingu fyrir þá, sem kjósa að nýta sér
sjálfbærar samgöngur. Fyrrnefndur starfshópur fari með og þrói
enn frekar þann málaflokk í framtíðinni.
Landssamtök hjólreiðamanna óska eftir málefnalegum skýringum frá
samgönguráðuneytinu hvers vegna hjólreiða er ekki getið í
Samgönguáætlun 2007-2010.
-- Fylgiskjöl --
Umsögn
Landssamtaka hjólreiðamanna við drög að umhverfismati
samgönguáætlunar er að finna á vefslóðum:
http://www.islandia.is/lhm/BrefLHM/2006/191106.htm
http://www.islandia.is/lhm/BrefLHM/2006/201106.htm
Umsögn Landssamtaka hjólreiðamanna um vegalög er á vefslóðinni:
http://www.islandia.is/lhm/BrefLHM/2007/150207.htm
Athugasemd Landssamtaka hjólreiðamanna við umferðaröryggisáætlun
2002-2010 er á vefslóð:
http://www.islandia.is/lhm/BrefLHM/2004/athumferd.htm
-- Tenglar --
Fietsberaad
(Hollenska “Hjólaráðið”. Mjög góður gagnagrunnur)
http://www.fietsberaad.nl/
Bundesministerium für Verkehr, Bau und Stadtentwicklung -
Radverkehrsplan
http://www.nationaler-radverkehrsplan.de/
Vejdirektoratet – Idékatalog for cykltrafik
http://www.vejdirektoratet.dk/dokument.asp?page=document&objno=9178
Department for Transport - National cycling strategy
http://www.dft.gov.uk/pgr/sustainable/cycling/ncs/nationalcyclingstrategy
Statens vegvesen - Syklist
http://www.vegvesen.no
CBA of Cycling
http://www.norden.org/pub/sk/showpub.asp?pubnr=2005:556
Umsögn þessa er hægt að nálgst á vefslóðini
http://www.islandia.is/lhm/BrefLHM/2007/010307.htm
Fyrir hönd Landssamtök hjólreiðamanna
_________________________________________________
Magnús Bergsson