"Málað ljóðalandslag"
Verkefni fyrir fimmta bekk
Tími
Einn tvöfaldur tími nægir (2x40mín) en
er svolítið knappur.
Myndefni
Landslag málað eftir lýsingu í ljóði
(hér: Áfangar e. Jónas Hallgrímsson)
Áhöld
Ljóðabók (eitthvert "myndrænt" ljóð
sem þau eru að læra). Blað og málning
(+ penslar).
Tilgangur
Að þjálfa nemendur í að hlusta myndrænt
þegar þau heyra ljóð, og ná að tengja
saman orð og mynd. Þau verða líka að skipuleggja
myndrammann svo að allt komist nú fyrir innan hans sem sagt
var frá í ljóðinu. Að lokum þjálfast
þau í beitingu lita, því litir nákvæm
litabeiting er best til þess fallin að ná fram stemningu
ljóðs. Nemendur fá því ekki að nota
liti beint úr túbunni, heldur verða þau að
vera meðvituð um nákvæmlega hvaða lit þau
vilja fá í "ljóðið" sitt.
Aðferð
Kennarinn gerir þetta verkefni helst í samráði
við umsjónarkennara, velur heppilegt ljóð og fær
þau til þess að lesa viðkomandi ljóð yfir
áður en þau mæta í myndmenntatímann.
Þar spyr kennarinn út í merkingu ljóðsins
(sem getur verið nemendum hulin að stórum hluta).
Síðan les hann það yfir, fyrst í heild sinni
og síðan í hlutum (eða fær nemendur til þess)
og útskýrir eins lifandi og skýrt og hægt er
og reynir að fá nemendur til að sjá "myndina" fyrir
sér. Þegar nægilegt myndefni er saman komið
er hægt að stoppa og byrja (þar er ekki endilega nauðsynlegt
að klára ljóðið, sérstaklega ekki ef um
er að ræða eins langt ljóð og ´Áfangar´".
Nemendur þurfa að gera sér grein fyrir helstu lýsingum
og atriðum sem koma fyrir í ljóðinu, og er nú
beðnir um að sjá fyrir sér hvernig það
rúmast fyrir á myndfletinum. Einnig þurfa þau
að vita hvaða liti þau vilja fá (með aðstoð
kennara - enda eru þau ekki fullnuma í litafræði
á þessum aldri). Best gengur að láta krakkana
fá nokkurn veginn sömu liti, en þau ráða síðan
sjálf fínu blæbrigðum litarins. Ef jöklar
koma fyrir í ljóðinu, eða foss, er svolítið
atriði að mála þá (þó þeir
séu hvítir), og kenna þeim að leggja til ljósbláan
lit sem skugga á jökul hér og þar.
Frekari úrvinnsla
Þessi sería kemur smekklega út með ljóðinu
sem hún var unnin út frá, enda geta myndirnar rammað
ljóðið inn.
Tenging við námsefni
Þetta verkefni tengist óhjákvæmilega bókmenntum
og ljóðum. Námsefnið hjálpar nemanda við
að muna eftir einhverju tilteknu ljóði, og fær hann
jafnframt til að hugsa um ljóð á nýjan hátt. |